Η Ευτυχία Κατελανάκη είναι σήμερα μαζί μας για να μιλήσουμε για την ποιητική της συλλογή με τίτλο «ασθμένοντας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν. Μία ποιητική με έντονο το στοιχείο του πεσιμισμού θα τολμούσα να πω, μία ποιητική για φθαρμένες ζωές και χαμένα όνειρα. Αλλά ας αφήσουμε καλύτερα την ίδια να μας μιλήσει για το έργο της.
Τι λέτε, πάμε να τη γνωρίσουμε;
1) Καλώς σε βρήκα Έυτυχία!! Καταρχάς, θέλω να μου πεις ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσεις την πορεία σου στον συγγραφικό χώρο.
Ε.Κ. : Γεια σου, Δημήτρη! Κοίτα, έγραφα αρκετά πριν να σκεφτώ την έκδοση. Ξεκίνησα να γράφω από μικρή και να σου πω την αλήθεια την αφορμή δεν τη θυμάμαι. Δεν έγινε συνειδητά. Έγραφα περισσότερο στο πλαίσιο μίας προσωπικής λύτρωσης και μίας προσπάθειας να βάλω τον κόσμο έτσι όπως τον αντιλαμβάνομαι σε μία τάξη. Ως προς την έκδοση, ο μεγαλύτερος ενδοιασμός μου ήταν: “αυτά που γράφω είναι ποιήματα ή απλώς σκέψεις ημερολογίου;” και κατ’ επέκταση: “έχει να προσφέρει η γραφή μου κάτι σε κάποιον/α άλλον/η;”. Η αφορμή, λοιπόν, ήταν η ερώτηση-παρότρυνση ενός φίλου από τη δουλειά “γιατί δεν πας σε κάποιον εκδότη, έστω, για να δεις; να πάρεις μία γνώμη!”. Έτσι, το είδα πιο χαλαρά, είπα “Οκ, μία γνώμη είναι, δε θα εκδώσω κιόλας!”. Ε, μετά από 3-4 μήνες και με τη σημαντική ενθάρρυνση φίλων μου, βγήκε η μηναυγή.
2) Η ποίηση είναι ένα ομολογουμένως δύσκολο μονοπάτι. Εσύ, πώς αποφάσισες να το ακολουθήσεις;
Ε.Κ. : Δεν αποφάσισα ακριβώς… Όπως σου είπα, είχα ξεκινήσει να γράφω από μικρή. Μικρή μου άρεσε η ομοιοκαταληξία. Έβρισκα πολύ ευχάριστο και δημιουργικό να φτιάχνω στιχάκια με ομοιοκαταληξία για ότιδήποτε θα μπορούσε να απασχολεί ένα παιδάκι δημοτικού. Τέλος δημοτικού – αρχές γυμνασίου άρχισα να γράφω “wanna be τραγούδια”. Όσο συνέχιζα, ωστόσο, εγκατέλειπα την ομοιοκαταληξία και ένιωθα ότι εκφραζόμουν καλύτερα με τον ελεύθερο στίχο. Συνέχιζα να γράφω μόνο ελευθερόστιχα, χρησιμοποιώντας την ομοιοκαταληξία για πολύ συγκεκριμένους σκοπούς, όπως, για παράδειγμα, για να εκφράσω ειρωνεία. Κάπως έτσι συνεχίζω να γράφω μέχρι τώρα.
3) Ποιες οι επιρροές σου, ποιους ανθρώπους της λογοτεχνίας θαυμάζεις;
Ε.Κ. : Με έχει επηρεάσει σίγουρα η μεταπολεμική και η νεότερη (ελληνική και ξένη) ποίηση. Θαυμάζω πολλούς/ές λογοτέχνες/ιδες, μεταξύ των οποίων τον Αναγνωστάκη, τον Λειβαδίτη, τον Κύρου, τη Γώγου. Αλλά και σύγχρονους/ες ποιητές/τριες όπως τους bad poetry social club.
4) Λογική ή συναίσθημα; Ποιο από τα δύο παίζει κυρίαρχο ρόλο στα γραπτά σου;
Ε.Κ. : Συναίσθημα!
5) Είναι δύσκολο ή εύκολο για εσένα κάθε φορά, να μετατρέψεις τις σκέψεις σου σε στίχους;
Ε.Κ. : Χμμ.. Κοίτα, δεν ξέρω αν μπορώ να χαρακτηρίσω αυτή τη διαδικασία εύκολη ή δύσκολη. Θα μπορούσε να είναι “εύκολη”, καθώς η ποίηση έρχεται αυτόματα. Είναι ανάγκη. Όταν είμαι έτοιμη να εκραγώ ή να γονατίσω, όταν νιώθω βουβή και αργή σε μία πραγματικότητα που ουρλιάζει και τρέχει, καταφεύγω στην ποίηση. Η ποίηση αποκαθιστά κάπως μία ισορροπία ανάμεσα σε μένα (σε εμάς) και στον κόσμο, προσφέρει μία δικαίωση, επιβεβαιώνει ότι η φωνή μας υπάρχει. Η “δυσκολία” έγκειται στη διαδικασία, γιατί μέσω της γραφής έρχεται και μία συνειδητοποίηση του τι γίνεται, πού είμαστε, πού βαδίζουμε. Οπότε δεν είναι απλώς μία προσπάθεια περιγραφής μίας πραγματικότητας. Είναι ολόκληρη αναζήτηση.
6) Ας μιλήσουμε για το “ασθμένοντας”. Τι σημαίνει για εσένα αυτή η ποιητική, ποια τα συναισθήματά σου κρατώντας τη στα χέρια σου και γνωρίζοντας ότι είναι δικό σου παιδί;
Ε.Κ. : Είναι πολύ συγκινητικό να κρατάς ένα βιβλίο που έχεις δημιουργήσει η ίδια, που είναι η μετουσίωση των παθών, των ονείρων και των αγωνιών σου. Το ασθμένοντας αποτελείται από 43 ποιήματα ελευθερόστιχα, που ακολουθούν χρονικά τη μηναυγή, η οποία εκδόθηκε το 2018. Κάποια από τα ποιήματα συνοδεύονται με αγαπημένα σκίτσα του Φώτη Καϊμά, ο οποίος σχεδίασε και το εξώφυλλο. Ο τίτλος θέλει να δείξει την ασθματικότητα, η οποία θεωρώ ότι είναι χαρακτηριστικό της εποχής μας (και των ποιημάτων του βιβλίου), αλλά και την παραμονή σε αυτή την κατάσταση.
7) «Προχωράμε χωρίς λέξεις / μόνο κάνα βλέμμα πού και πού ρίχνουμε ενοχικά / με μία ελπίδα πως βαδίζουμε μαζί / όταν ακούμε βήματα πιο δίπλα.» Καθένας μόνος του λοιπόν; Χάθηκε το «μαζί»;
Ε.Κ. : Μα… είμαστε μαζί! Απλώς μας θέλουν χώρια. Όταν χάνουμε τη φωνή μας, χάνουμε τον δρόμο. Νιώθουμε πως βαδίζουμε χωριστά, ατομικά, δεν μιλάμε ούτε ακούμε η μία/ο ένας την άλλη/τον άλλο. Παρ’ όλα αυτά, μέσα μας το πιστεύουμε, ψάχνουμε αφορμή να το δούμε, να το συνειδητοποιήσουμε, ότι είμαστε ακόμη μαζί.
8) «Τελειώνουμε μια ζωή γεμάτη θανάτους, συνταγές σίγουρης επιτυχίας για να καταφέρουμε την τελειότητα.» Ποια είναι όμως αυτή η τελειότητα που κυνηγάμε; Και είναι πράγματι εφικτή;
Ε.Κ. : Η “τελειότητα” είναι συχνά ετεροκαθορισμένη. Και τις λίγες φορές που δεν είναι, ίσως είναι ανέφικτη. Το θέμα όμως είναι ότι κυνηγάμε μία “τελειότητα”, έναν “στόχο” φαινομενικά συγκεκριμένο. Και αφού είναι υποτίθεται συγκεκριμένος, μας πλασάρεται και μία συγκεκριμένη και σίγουρη διαδρομή, “συνταγή” επιτυχίας, η οποία μάλλον μας δημιουργεί ένα συνεχές άγχος και αγωνία για το “αποτέλεσμα”. Γιατί ο στόχος της “τελειότητας” είναι “υψηλός”. Έτσι, συχνά καταπιεζόμαστε, παραβλέπουμε άλλες ζωτικές ανάγκες, γεμίζουμε “μικρούς θανάτους” τη ζωή μας και εν τέλει, η τελειότητα φέρνει το τέλος μας.
9) Ποιες είναι οι φιλοδοξίες σου από αυτό το ταξίδι;
Ε.Κ. : Να μην είναι μοναχικό.
10) Θα ήθελες να μας πεις αν υπάρχει κάτι που να ετοιμάζεις αυτή τη περίοδο, να μοιραστείς μαζί μας τα μελλοντικά σου σχέδια;
Ε.Κ. : Προς το παρόν, το πλάνο για το βιβλίο είναι η παρουσίασή του που θα γίνει τέλη Σεπτέμβρη.
Η Ευτυχία Κατελανάκη γεννήθηκε το 1993 στην Αθήνα. Είναι απόφοιτη φιλολογίας της Φιλοσοφικής σχολής Αθηνών, με μεταπτυχιακό στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη διδασκαλία ελληνικής ως ξένης κυρίως σε προσφυγικούς πληθυσμούς και την μη τυπική εκπαίδευση σε παιδιά δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το 2018 εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή, μηναυγή, με τις εκδόσεις Βακχικόν. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το βιβλίο ασθμένοντας αποτελεί τη δεύτερη ποιητική της συλλογή.
Μάθετε περισσότερα για τη Μαρία εδώ :
Έυτυχία, σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διέθεσες και σου ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σου!!!
Για την ομάδα του Authoring Melodies