Σήμερα θα γνωρίσουμε την Μαρίτα Κωστοπούλου, μία θεατρική συγγραφέα της οποίας το έργο είμαι πολύ ευτυχής που γνώρισα. Η «Κλειδαρότρυπα» με έκανε να σκεφτώ πολλά και να αναθεωρήσω πολλά, με έκανε να δω τον κόσμο γύρω μου με μία άλλη οπτική. Και θέλω να μάθω πώς το κατάφερε αυτό, γιατί είμαι σίγουρος ότι δεν είμαι το μόνο «θύμα».
Γι’ αυτό αποφάσισα να μιλήσω με τη Μαρίτα για να τη μάθω λίγο καλύτερα αλλά και να καταλάβω το τι κρύβεται πίσω από τη «Κλειδαρότρυπα» και τις σκέψεις με τις οποίες αυτή γράφτηκε.
Τι λέτε λοιπόν, πάμε να τη γνωρίσουμε;
1) Καλώς σε βρήκα Μαρίτα!! Καταρχάς, θέλω να μου πεις ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσεις την πορεία σου στον συγγραφικό χώρο.
Μ.Κ. : Καλησπέρα και ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον σας για αυτή τη συνέντευξη. Επειδή γράφω από νεαρή ηλικία, μου είναι δύσκολο να θυμηθώ την αφορμή που με ώθησε να μεταφέρω για πρώτη φορά σκέψεις στο χαρτί. Καθώς περνούσαν τα χρόνια, δημιουργήθηκε η επιθυμία να μοιραστώ τα γραπτά μου. Τότε, οι άνθρωποι που τους εμπιστεύτηκα έργα μου, με παρότρυναν στο να τα δημοσιοποιήσω. Άργησα να το κάνω, διότι έκρινα απαραίτητο να μου δώσω χρόνο ώστε να αποκτήσω περισσότερες γνώσεις και να εξελιχθώ. Ώσπου φέτος πήρα την απόφαση να εκδώσω το πρώτο μου βιβλίο, την «Κλειδαρότρυπα» διότι ένιωσα πως ήταν έτοιμη να ταξιδέψει. Έπρεπε να απελευθερωθεί από εμένα.
2) Ήταν η συγγραφή κάτι που ήθελες πάντα;
Μ.Κ. : Αν η συγγραφή ήταν κάτι που ήθελα ίσως να μπορούσα να της ξεφύγω πιο εύκολα. Για εμένα έχει περισσότερο τη μορφή της ανάγκης. Κάποιες νύχτες με πλημμυρίζει τόσο έντονα που κάθε προσπάθεια αντίστασης είναι μάταιη.
3) Ποιες οι επιρροές σου, ποιους ανθρώπους της λογοτεχνίας και του θεάτρου θαυμάζεις;
Μ.Κ. : Κάθε συγγραφέας υπήρξε πρώτα αναγνώστης. Οπότε φαντάζομαι πως όλα τα έργα με τα οποία ήρθα σε επαφή άφησαν κάτι μέσα μου. Μου φαίνεται σωστός ο ισχυρισμός ότι δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη αν και τη στιγμή της δημιουργίας προκειμένου να έχω το αποτέλεσμα που θέλω επιλέγω να τον αγνοώ.
Αν κάποιος ψάξει τη βιβλιοθήκη μου, το πιο φθαρμένο από τις αναγνώσεις βιβλίο είναι τα ποιήματα του Καβάφη. Εξίσου ταλαιπωρημένες είναι και οι σελίδες των έργων του Αισχύλου και του Καζαντζάκη.
4) Λογική ή συναίσθημα; Ποιο από τα δύο παίζει κυρίαρχο ρόλο στα έργα σου;
Μ.Κ. : Επειδή το συναίσθημα και η λογική είναι αλληλένδετα, δεν εστιάζω στην εύρεση της σωστής δοσολογίας αλλά στην αναζήτηση της ποιοτικής τους σχέσης. Αλλά αν θα έπρεπε να επιλέξω κάτι να κυριαρχήσει, θα ήλπιζα να δεχτεί τα ηνία του έργου μου η Μούσα.
5) Είναι δύσκολο ή εύκολο για εσένα κάθε φορά, να μετατρέψεις τις σκέψεις σου σε ιστορία;
Μ.Κ. : Το να σχηματίσει η σκέψη μια ιστορία είναι ένα πρωταρχικό στάδιο. Αν κάποιος έχει εξασκηθεί σ’ αυτό και διαθέτει ένα μυαλό που του αρέσει να παίζει, ίσως και να νιώσει να συμβαίνει σχεδόν αυτοματοποιημένα. Προσωπικά αυτό που με βασανίζει είναι το επόμενο βήμα. Δηλαδή το να επιλέξω ποια από όσες ιστορίες μαζεύονται μέσα μου, θα άξιζε να ειπωθεί.
6) Ας μιλήσουμε για τη «Κλειδαρότρυπα». Η ηρωίδα σου είναι ένα μπερδεμένο μυαλό, ένα μυαλό που έχει ξεφύγει. Είναι όμως πράγματι έτσι; Αρκετές φορές αναφέρεται στο ότι ο δικός της κόσμος είναι ο πραγματικός και όχι μια πλάνη. Τελικά τι από τα δύο ισχύει;
Μ.Κ. : Πριν λίγους μήνες το έργο ανέβηκε στο «Θέατρο Δρόμος». Ήταν ευχάριστο να βλέπω τους θεατές μετά το τέλος της παράστασης, να παραμένουν στο φουαγιέ όπου αντάλλασσαν απόψεις σχετικά με αυτό το ερώτημα. Παρατηρώντας τους ένιωσα πως η “Κλειδαρότρυπα” πέτυχε το σκοπό της , οποίος δεν ήταν να προσφέρει μια έτοιμη λύση, αλλά να προβληματίσει σχετικά με ερωτήματα που μπορούν να επεκταθούν και στις δικές μας ζωές. Ας δώσουμε λοιπόν την ευκαιρία στον αναγνώστη να ξεκλειδώσει τον πραγματικό κόσμο της Ιόλης.
7) Είναι τα πρότυπα που «κληρονόμησε» από τους προηγούμενους η παγίδα που δεν την άφηνε να εξελιχθεί, να δημιουργήσει κάτι δικό της; Ήταν το σκοτάδι από το οποίο ξέφυγε περνώντας στη κατάσταση της τρέλας;
Μ.Κ. : Η Ιόλη είχε την ανάγκη να αμφισβητήσει τις αλήθειες της κοινωνίας της. Οποιοσδήποτε ξεκινάει μια τέτοια αναζήτηση ελπίζει πως ο προορισμός του θα είναι η γνώση, αλλά το ταξίδι είναι αβέβαιο. Ξεφεύγοντας από μια πλάνη δεν υπάρχει εγγύηση πως δεν θα οδηγηθούμε στην αμέσως επόμενη. Σε κάθε περίπτωση όποιος διακρίνει κάτι διαφορετικό από ότι οι υπόλοιποι και τολμήσει να το επικοινωνήσει κινδυνεύει να θεωρηθεί τρελός.
8) Η αγάπη πόσο σημαντικό ρόλο παίζει πιστεύεις στο να «κρατηθεί» κάποιος και να μη καταρρεύσει; Ήταν το νοιάξιμο του Νίκου ένα ακόμα στήριγμα για την Ιόλη;
Μ.Κ. : Καταρρέει ότι δεν έχει οικοδομηθεί σωστά και τον εσωτερικό μας κόσμο φέρουμε την ευθύνη να τον διαμορφώσουμε. Νομίζω πως η αγάπη, όπως και οτιδήποτε κάποιος άλλος θα μας προσφέρει είναι προτιμότερο να λειτουργεί ως συμπλήρωμα σε όσα μέσα μας δημιουργούμε και όχι ως θεμέλιο. Παρότι όμορφα και σημαντικά, παραμένουν εξωτερικά και ευμετάβλητα. Άρα πώς να εξαρτηθεί από αυτά η ευδαιμονία μας;
Ο Νίκος ήταν ένα σημαντικό πρόσωπο στη ζωή της και προσπάθησε να τη βοηθήσει με τον τρόπο που εκείνος έκρινε σωστό. Το νοιάξιμο του ήταν στήριγμα και ως τέτοιο είναι αναγκαίο στην πτώση αλλά εμπόδιο στην πτήση. Οπότε η ωφέλεια του εξαρτάται από την κατάσταση που θα θεωρήσουμε πως βρισκόταν η Ιόλη.
9) Θα σε γνωρίσουμε καλύτερα μέσα από αυτό το βιβλίο; Θα βρούμε στοιχεία δικά σου στους ήρωες;
Μ.Κ. : Όταν φέρνεις ήρωες στο φως μοιάζει αναπόφευκτο να μην αποκτήσουν κάποιο δικό σου θραύσμα. Οι περισσότεροι υποθέτουν πως ο συγγραφέας τους γνωρίζει απόλυτα, αλλά προσωπικά συνεχώς με ξαφνιάζουν. Όπως όταν υποδύθηκα την Ιόλη στο θέατρο και με αυτόν τον τρόπο μου δόθηκε η ευκαιρία να εξετάσω τον χαρακτήρα σε σχέση με εμένα. Διότι ως ηθοποιός που αναλαμβάνει ένα ρόλο χρειάστηκε να θέσω επιπλέον ερωτήματα από ότι ως συγγραφέας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ανακάλυψα περισσότερα κοινά σημεία από αυτά που θεωρούσα ότι είχαμε , ιδιαίτερα στον τρόπο σκέψης μας.
10) Θα ήθελες να μας πεις αν υπάρχει κάτι που να ετοιμάζεις αυτή τη περίοδο, να μοιραστείς μαζί μας τα μελλοντικά σου σχέδια;
Μ.Κ. : Φέτος ήταν μια δημιουργική χρονιά για μένα διότι πέρα από την έκδοση της “Κλειδαρότρυπας” έχοντας και την ιδιότητα της ηθοποιού συμμετείχα σε διάφορες θεατρικές παραστάσεις . Ταυτόχρονα τις μέρες μου γέμιζε η εξίσου γόνιμη εργασία μου ως καθηγήτρια θεατρολογίας σε σχολεία.
Βρίσκομαι σε μια περίοδο που υπάρχουν αρκετές σκέψεις και συζητήσεις για επόμενα βήματα στον καλλιτεχνικό χώρο. Ωστόσο, καθώς έφτασε το καλοκαίρι, προτεραιότητα μου είναι να επιτρέψω στον εαυτό μου μερικές στιγμές χαλάρωσης!
Μαρίτα, σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διέθεσες και σου ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σου!!!
Η Μαρίτα Κωστοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα και αποφοίτησε από το τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης σπούδασε υποκριτική στη δραματική σχολή Αθηναϊκή Σκηνή Κάλβου-Καλαμπόκη. Εργάζεται ως θεατρολόγος σε σχολεία και δήμους της Αττικής και ως ηθοποιός στο θέατρο. Ταυτόχρονα, ασχολείται με τη σκηνοθεσία και τον σχεδιασμό φωτισμού παραστάσεων. Η «Κλειδαρότρυπα» είναι το πρώτο της θεατρικό έργο και ανέβηκε τον Μάρτιο του 2023 στο θέατρο Δρόμος.
Μάθετε περισσότερα για τη Μαρίτα εδώ :
Για την ομάδα του Authoring Melodies
Δημήτρης Μπονόβας